پادکست یا پادپخش (podcast)، میهمانی تازه‌وارد به زندگی اکثر ماست. نوعی از محتوای صوتی که عموما تداعی‌گر رادیو در سال‌های کمی دورتر است، با این تفاوت که فرم و شیوه‌ی متفاوتی از روایت‌گری را به ما پیشنهاد می‌کند. علاوه بر خلاقیت در شکل تولید محتوای صوتی که وجهی مولف به شمار می‌رود، در قیاس با رادیوهای سنتی، تنوع موضوعی و کیفی بیشتری نیز دارد. در این مقاله با انواع محتوای پادکست‌محور و در نهایت شیوه‌های تولید پادکست آشنا خواهید شد.
حرف از پادکست‌ها، نقل محافل است و زیاد درباره‌شان می‌شنویم. خواندن این مقاله چیزی حدود ۱۰ دقیقه از شما زمان خواهد برد. پس از خواندن این مقاله متوجه می‌شوید که تعریف پادکست چیست، چه ویژگی‌هایی دارد، چگونه می‌تواند آن را شنید و در نهایت، با شیوه‌های تولید محتوای صوتی آشنا خواهید شد.
پادکست چیست؟
پادکست (podcast) یا پادپخش که گاهی اوقات با عنوان «رادیو اینترنتی» نیز شناخته می‌شود، گونه‌ای از محتوای صوتی است که از طریق اینترنت، به‌شکلی منظم و بر اساس استانداردی مشخص توزیع می‌شود. این شاید ساده‌ترین و البته تا حدودی گمراه‌کننده‌ترین تعریف ممکن از پادکست باشد! اجازه بدهید کمی توضیح پیشین را بیشتر مرور کنیم و سه مولفه‌ی اصلی آن را که به‌صورت بولد مشخص شده است را توضیح دهیم:
- انتشار در بستر اینترنت: پادکست‌ها به‌صورت آنلاین و از طریق اینترنت منتشر می‌شوند. پس اگر محتوای صوتی مشخصی را از طریق CD می‌شنوید، در این تعریف نمی‌گنجند.
- انتشار منظم: پادکست، محدود به یک شماره یا یک فایل تنها نیست و ساختاری شبیه به سریال‌های تلویزیونی، اپیزودها و شماره‌های متصل و منظم دارند. ممکن است یک پادکست هفتگی، ماهانه یا حتی در بازه‌های طولانی‌تر منتشر شود. اما وجود انتشار متصل یکی از وجوه مولفه‌ی پادکست است.
درست به همین علت، یک کتاب صوتی را نمی‌توان پادکست دانست، چرا که در یک مرحله منتشر شده و نمی‌توان انتظار داشت که ادامه داشته باشد. - استاندارد انتشار پادکست: خوراک، فید یا RSS استانداردی بین‌المللی برای نشر محتوا در بستر اینترنت است و مهمترین کارکردش این است که بتوانید بدون مراجعه‌ی مستقیم به یک سایت، از آخرین محتواهای آن مطلع شوید. پادکست‌ها از طریق این استاندارد منتشر می‌شود. به عبارت دیگر، وقتی شما مشترک فید یک پادکست می‌شوید (که چگونگی‌اش را جلوتر توضیح خواهیم داد) به‌محض انتشار نسخه‌ی جدیدی از پادپخش در جریان آن قرار می‌گیرید.
پس اگر محتوای صوتی خود را بدون استفاده از زیرساخت استاندارد RSS منتشر می‌کنید، به لحاظ فنی در حال انتشار پادکست نیستید!
موارد سه‌گانه‌ی فوق، مولفه‌های اصلی تعریف‌کننده‌ی پادکست هستند و هر پادکستی باید به هر سه مورد پایبند باشد.
تعریف و توصیف بالا برای‌تان کمی سخت بود؟ خب، بیایید با یک تعریف ساده‌تر کار تعریف پادکست را پیش ببریم:
پادکست، یک سریال یا مجموعه‌ی محتوایی صوتی است که به‌صورت منظم و در دوره‌های زمانی خاص که ممکن است در هر پادپخش متفاوت باشد، منتشر می‌شود. پادکست‌ها، مثل کتاب صوتی یا رادیو، قابل شنیدن هستند و می‌توان آن‌ها را با نرم‌افزارها و اپلیکشن‌های مخصوصی که «پادکچر» نام دارند شنید. در ادامه بیشتر با پادکچرها و نحوه‌ی دریافت‌شان آشنا خواهیم شد.
ویژگی‌های پادکست چیست؟
ویژگی‌های متعددی را می‌توان برای پادکست‌ها برشمرد. در واقع، به دلیل همین ویژگی‌های جذاب است که سرعت رشد بالایی دارند و به یکی از انتخاب‌های اصلی کاربران بدل شده‌اند. نگاهی به آمارهای پادکست در جهان بیاندازید تا خود با این سرعت رشد آشنا شوید. در ادامه، چند ویژگی پادکست‌ها که آن‌ها را ممتاز می‌کند را مرور می‌کنیم.
پادکست ها رایگان هستند
اکثر پادپخش‌ها به‌صورت رایگان تولید و عرضه می‌شوند و شما به‌جز صرف زمان و کمی هم پهنای باند اینترنت، هزینه‌ی دیگری پرداخت نمی‌کنید! تقریبا در هر موضوعی که در حوزه‌ی علایق شما باشد، چندتایی پادکست خوب پیدا می‌شود که می‌توانید با شنیدن‌شان اوقات خود را سپری کنید.
استفاده از پادکست راحت و آسان است
برای اینکه یک مقاله را بخوانید، باید تمرکز خود را بالا برده و زمان مشخصی را به آن اختصاص دهید. اما پادکست را می‌توان در همه‌جا و در هر حال شنید. هنگام استراحت، رانندگی، شستن ظرف‌ها و حتی کار، می‌توانید پادکست مورد نظر خود را بشنوید. جالب نیست؟
پادکست تنوع موضوعی بالایی دارد
اگر بنا بود این مقاله را چندسال قبل بنویسیم احتمالا این بند در آن جای نمی‌گرفت! اما طی دو-سه سال گذشته، حجم و تعداد پادکست‌ها (چه فارسی و چه انگلیسی) به شکلی تصاعدی افزایش یافته است. همان‌طور که پیش‌تر نیز به آن اشاره شد، کم پیش می‌آید که در موضوعی هرچقدر هم خاص به دنبال محتوای صوتی و یا پادکستی بگردید و نتوانید چند مورد خوب پیدا کنید.
تقاوت پادکست با مقاله صوتی چیست؟
یکی از بزرگترین اشتباهاتی که در تعریف پادکست رخ می‌دهد، یکسان دانستن آن با سایر انواع محتوای صوتی است. پیش‌تر در بخش تعریف این مفهوم، با مولفه‌های اصلی آن آشنا شدیم و فهمیدیم که بدون بهره‌مندی از هریک از این سه مولفه، عملا محتوای صوتی‌مان را نمی‌توانیم پادکست podcast بنامیم.
محتوای صوتی، انواع مختلفی دارد که به صورت فهرست‌وار می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- مقاله صوتی
- کتاب صوتی
- رادیو آفلاین
- پادکست
- و …
پادکست یکی از انواع محتوای صوتی است که به‌طور مشخص با بقیه تفاوت‌هایی به لحاظ ماهوی و فنی دارد.
مقاله صوتی، همان‌طور که از نامش پیداست، نسخه‌ی شنیداری یک مقاله است که گوینده عینا متن را روایت می‌کند و به خواننده کمک می‌کند که به‌جای آنکه متن را بخواند، نسخه صوتی را بشنود. برای آشنایی بیشتر با مقاله صوتی، نمونه مقالات صوتی نویسش را که در قالب پادکست منتشر می‌شوند از اینجا بشنوید و دنبال کنید.
چگونه پادکست گوش کنیم؟
امیدواریم که تعریف پادکست و توصیفی که از ویژگی‌های آن داشتیم، شما را به شنیدن پادکست ترغیب کرده باشد. دنبال کردن و شنیدن پادکست‌ها ابدا کار سختی نیست. کافی است یکی از اپلیکیشن‌های پادکچر را دانلود کنید و در آن، به دنبال podcast محبوب خود بگردید.
پادکچر چیست؟
پادکچرها، نرم‌افزارهای اختصاصی برای دنبال کردن و شنیدن پادکست هستند که یافتن پادکست‌ها و شنیدن‌شان را برای ما تسهیل می‌کنند. به عبارت دیگر، با در اختیار داشتن یکی از نرم‌افزارهای دریافت پادکست (podcatcher) می‌توانید به انبوهی از پادکست‌های رایگان در موضوعات متنوع دست یابید و از آن‌ها بنا بر نیاز خود استفاده کنید.
پادکچرها چه امکاناتی دارند؟
انتخاب بهترین پادکچر و پیشنهاد آن چندان کار ساده‌ای نیست. تفاوت چندانی در بین اپلیکیشن‌های مختلف دریافت پادکست وجود ندارد و عموما سرویسی مشخص و استاندارد را ارائه می‌کنند. عمده خدماتی که یک نرم‌افزار پادکچر ارائه می‌کند شامل موارد زیر است:
- جستجو در بین پادکست‌ها
- ارائه‌ی امکان دنبال کردن پادکست های مختلف
- ارائه‌ی امکان درج نظر در هر اپیزود پادکست
- امکان ذخیره آفلاین پادکست برای شنیدن
- امکان کاهش/افزایش سرعت پخش پادکست
بهترین پادکچر کدام است و چگونه پادکچر را دانلود کنیم
همان‌طور که عنوان شد، تفاوت چندانی بین پادکچرها وجود ندارد، مهم آن است که یکی از آن‌ها را انتخاب کرده و پادکست‌های مورد علاقه‌ی خود را در آن دنبال کنید. در ادامه اسامی برخی از بهترین پادکچرهای موجود آمده است که می‌توانید با جستجوی نام آن‌ها در اپ استور (برای گوشی‌های آیفون) یا پلی‌استور (برای گوشی‌های اندروید) نسخه‌ی مناسب را دریافت کنید:
- apple podcast – اپل پادکست (مخصوص گوشی‌های آیفون)
- google podcast – گوگل پادکست (مخصوص گوشی‌های اندروید)
- castbox – کست باکس
- podbean – پادبین
چگونه پادکست تولید کنیم؟
رشد سریع پادکست‌ها در جهان با همراهی پادکست‌سازهای پُرشماری همراه بوده است. به عبارت بهتر، به همان میزانی که تمایل به محتوای صوتی و پادکست‌ها رو به افزایش است، افراد و کسب‌وکارهای مختلف نیز نسبت به تولید podcast پیش‌قدم شده‌اند.
تولید پادکست کار چندان سختی نیست: تنها چیزی که به آن نیاز دارید، محتوایی برای خواندن و دستگاهی برای ذخیره‌ی صوت است (که اکثر تلفن‌های همراه از این امکان بهره‌مند هستند).
پس از آنکه محتوای صوتی خود را تولید کردید، کافی است آن را روی یکی از سرویس‌های میزبانی podcast بارگذاری کنید. در ادامه با این سرویس‌ها و لزوم استفاده از آن‌ها بیشتر آشنا خواهیم شد.
همچنین بخوانید: تولید محتوای صوتی، سرویسی تازه از نوبسش
چرا به سرویس میزبانی پادکست نیاز داریم؟
پادکست ها در ساده‌ترین شکل، فایل‌های صوتی‌ای هستند که می‌توان آن‌ها را از راه‌های مختلف در اختیار مخاطبین قرار دارد. شاید مرسوم‌ترین شیوه در بین کاربران ایرانی، ارسال فایل از طریق تلگرام یا پیام‌رسان‌های دیگر باشد، اما به چند دلیل ساده، این شیوه‌ها چندان استاندارد نیست:
- فرمت استانداد پادپخش از طریق شبکه‌های اجتماعی قابل ارائه نیست.
- دنبال کردن پادکست‌ها برای کاربران از این طریق دشوار است.
- اطلاعات دقیقی از کاربران پادکست در اختیار تولید کننده قرار نمی‌گیرد.
سرویس‌های میزبانی پادپخش (podcast)، بستر لازم جهت بارگذاری محتوای صوتی (پادکست) را در اختیار شما قرار می‌دهند. بدون آنکه نگران اتمام پهنای باند، کاهش سرعت سایت یا مدیریت نگهداری از فایل‌ها باشید، با رابط کاربری مطلوبی که در اختیارتان قرار می‌دهند، می‌توانید به‌سادگی به انتشار پادکست خود مشغول شوید.
بهترین سرویس میزبانی پادکست کدام است؟
خوشبختانه سرویس‌های متعددی برای انتشار podcast در دسترس ما قرار دارد که استفاده از برخی از آن‌ها رایگان است. سرویس‌های داخلی نظیر شنوتو و ناملیک به‌صورت تخصصی در این حوزه فعال هستند که رایگان میزبانی محتوای صوتی شما را به عهده می‌گیرند.
پیش از این، سرویس انکر ( anchor) را به‌طور مفصل در نویسش معرفی کرده‌ایم که می‌توانید آن را مطالعه کنید.
چهار توصیه برای آنکه پادکست پرشنونده‌ای داشته باشید
اگر در فکر تولید پادکست/ پادپخش هستید و می‌خواهید محتوای صوتی تولید کنید، چند توصیه‌ی کلی زیر می‌تواند احتمال موفقیت‌تان را به شکل چشمگیری افزایش دهد.
بلندمدت برنامه‌ریزی کنید
نظیر سایر انواع محتوا، موفقیت یک پادپخش نیز به استمرار آن بستگی دارد. انتظار نداشته باشید که بعد از انتشار یک اپیزود با سیلی از مخاطب روبه‌رو شوید. در شروع کار، برنامه‌ای بلندمدت (حداقل شش ماهه تا یک ساله) در نظر بگیرید و مطمئن شوید که می‌توانید به این برنامه پایبند بمانید.
بازه‌های زمانی مشخصی داشته باشید
وقتی مخاطبی پادکست شما را دنبال می‌کند، انتظار دارد که دوره‌های زمانی مشخص بتواند محتوای تازه‌ای از شما دریافت کند. بسته به موضوع و نوع پادکست شما، این بازه می‌تواند از یک هفته تا یک ماه تغییر کند. بهترین بازه‌ی زمانی برای انتشار اپیزود جدید پادپخش، دو هفته یک‌بار است.
محتوای ارزشمند تولید کنید
درست است که استفاده از محتوای صوتی و پادپخش ها نسبت به سایر انواع محتوا از سهولت بیشتری برخوردار است، اما نباید فراموش کنید که باید محتوای صوتی ارزشمند و «قابل» شنیدنی را به مخاطب ارائه کنید. مطمئن شوید که شنیدن به قسمتی از پادپخش شما چیزی به مخاطبش بیافزاید، نه اینکه تنها زمانی را از او صرف کند.
خلاق و منحصربه‌فرد باشید
همان‌طور که توضیح داده شد، تعداد پادکست‌ها رو به افزایش‌اند و هر روز بر شمار آن‌ها اضافه می‌شود. برای آنکه بتوانید در این بین جایگاهی ویژه را به خود اختصاص دهید، لازم است که «متمایز» باشید و ویژگی قابل قبولی را در ذهن کاربر به جای بگذارید.
تولید پادکست برای کسب‌وکارها
پادکست، شیوه‌ای نسبتا تازه برای تولید محتوا و انتشار آن است. محبوبیت بالایی دارد و هر روز کاربران بیشتری به سمت آن کشیده می‌شوند. تولید پادکست توسط برندها طی یکی-دوسال گذشته مرسومیت بیشتری یافته است، اما کماکان اقدامی نوآورانه و خلاقانه محسوب می‌شود. به شکل خیلی خلاصه، سه عامل محرک اصلی زیر را می‌توان به عنوان دلایلی که یک کسب‌وکار باید پادپخش خود را راه بیاندازد اشاره کرد:
کاربرپسند است
کاربران در دوره‌ی حاضر، علاقه‌ی زیادی به شنیدن پادکست‌ها از خود نشان می‌دهند. یک بازاریاب خوب، همان‌جایی حضور پیدا می‌کند که کاربرانش آن‌جا هستند!
فضایی نسبتا بکر و بالقوه دارد
کسب‌وکارهای کمی در ایران به فکر تولید پادکست (Podcast) برای خود افتاده‌اند، پس این می‌تواند موقعیتی برنده در فضای رقابتی برای‌تان ایجاد کند.
هزینه‌ی معقولی دارد
با هزینه‌ای محدود و معقول، می‌توانید تولید محتوای صوتی خود را آغاز کنید و یک کانال انتشار محتوای جدید را به برند خود افزون نمایید. نسبت به سایر شیوه‌های تولید محتوا، هزینه تولید پادکست به‌مراتب کمتر است و در مقابل امکان‌هایی که برای شما ایجاد می‌کند، می‌تواند انتخابی هوشمندانه باشد.
امیدواریم این مقاله اطلاعات مفیدی در قالب پادکست به شما ارائه کرده باشد. اگر به‌منظور تولید پادکست برای کسب‌وکار خود به کمک نیاز دارید، ما در نویسش در کنار شما و همراه‌تان هستیم. می‌توانید از طریق بخش مشاوره رایگان با ما در ارتباط باشید تا بتوانیم در این مسیر همراه و کمک‌رسان شما باشیم.
خیلی مطلب بدرد بخوری بود. من تقریبا چیزی درباره پادکست ها نمیدونستم. حالا مشتاق شدم هم بشنوم و هم خودم درست کنم
سلام برای ساختن پادکست اجازه مولف و انتشارات لازمه؟
سلام و وقت بخیر.
بله برای تبدیل یک کتاب به کتاب صوتی اجازه مولف و انتشارات لازم است
همه محتواهاتون شفاف و زیبا و حرفه ای هستند. ممنون.