سلام دوست من!
مثل این‌که شما هم قصد دارید یک تولیدکننده‌ی محتوا باشید، درست است؟
ما مسیر حرکت‌تان را در یک نقشه ترسیم کرده‌ایم، اگر مرحله‌به‌مرحله با من پیش بیایید در انتهای این مطلب، به گنجی که می‌خواهید می‌رسید. غافلگیری بزرگی در راه است!
این روزها زیاد در مورد تولید محتوا می‌شنویم. هرکسی که کمی در فضای وب مشغول باشد می‌داند برای هر قدمی که بخواهد بردارد نیاز به محتوایی مناسب دارد. به قول خودمان آن‌ها هم دیگر متوجه پادشاه بودن محتوا شده‌اند؛ بنابراین یادگیری تولید محتوا می‌تواند منبع درآمد مناسبی برای علاقه‌مندان به این حرفه باشد.
خب، آماده‌اید سفر محتوایی‌مان را شروع کنیم؟
تولید محتوا دقیقا چیست؟
استارت سفر را با این سوال می‌زنیم. تولید محتوا چیست؟
به هر چیزی که می‌شنویم، می‌خوانیم و در فضای دیجیتال می‌بینیم محتوا گفته می‌شود؛ بنابراین تولید محتوا فرایندی است که بر اساس آن محتوا در قالبی مناسب و با هدفی معین ساخته می‌شود.
چه تعریف ساده‌ای، مگر نه؟ پس باید یادگیری و آموزش تولید محتوا کار آسانی باشد!
ازآنجاکه ما بیشتر با محتوای متنی سروکار داریم و برای تولید هر نوع محتوای دیگر اعم‌از پادکست و ویدئو در ابتدا نیاز به متن داریم، رویکردمان را «آموزش محتوانویسی» قرار می‌دهیم.
براین‌اساس باید بگوییم که خیر، آن‌قدرها هم هلو برو تو گلو نیست! درواقع مشتریان با اهداف خاصی به تولیدکنندگان سفارش می‌دهند و آن‌ها هستند که چارچوب نوشته را مشخص می‌کنند. در این صورت اگر ما به‌عنوان تولیدکننده، کمی پایمان را گلیم‌مان درازتر کنیم، محتوا پذیرفته نخواهد شد و مجبور به دوباره‌کاری می‌شویم!
آیا من فرد مناسبی برای تولید محتوا هستم؟
اولین پیچ مسیر آموزش تولید محتوا همین است. باید از خودتان بپرسید آیا این شغل به درد من می‌خورد؟ من می‌توانم یک تولیدکننده‌ی موفق باشم؟
به سوالات زیر پاسخ دهید:
آخرین کتابی که خواندید؟
چقدر تمایل به مطالعه دارید؟ آیا کتاب‌خوانی جایی در برنامه‌ی روزمره و اوقات فراغت شما دارد؟ در حالی گوگل را با سرچ عباراتی مانند «آموزش تولید محتوا رایگان» و «آموزش تولید محتوا در اینستاگرام» از پا درآورده‌اید که هنوز چهار کتاب کامل نخوانده‌اید؟!
دوست من، هیچ قطاری با یکی از دو خط موازی ریل به مقصد نمی‌رسد. خواندن و نوشتن در حکم همان خطوط موازی ریل هستند. اهمیت خواندن در نوشتن به‌قدری زیاد است که مخاطبان هشیار پس از مطالعه‌ی چند جمله از نوشته، متوجه ظرف آگاهی ما می‌شوند. پس اگر کتاب نمی‌خوانید، نباید از خودتان توقع زیادی داشته باشید.
ضمناً آشنایی با دستور زبان فارسی و گسترش دایره‌ی لغات دو فایده‌ی اساسی مطالعه‌ی مستمر هستند.
اگر ننویسید چه می‌شود؟
هرچند برای آموزش تولید محتوا نیازی نیست نویسنده‌ای حرفه‌ای باشید، اما دست به قلم بودن بسیار اهمیت دارد. آیا شما عادت به نوشتن دارید؟ همین الآن تصور کنید تا ابد نمی‌توانید چیزی بنویسید، چه احساسی به شما دست می‌دهد؟
نوشتن ذوق و علاقه می‌خواهد. گاهی رابطه‌ی بین کلمات تبدیل به معما می‌شود و شما برای نگارش یک جمله ناچار به حل این معما هستید. اگر نوشتن کلافه‌تان می‌کند، اگر پس از دقایقی که به نتیجه نمی‌رسید دفتر را به هم می‌کوبید و خودکار را کنار می‌گذارید، هنوز برای حل معماها آماده نیستید. محتوایی که اکنون شما به روانی در حال خواندنش هستید و فقط چند دقیقه‌ی کوتاه وقتتان را می‌گیرد، ساعت‌ها تلاش و تفکر در پشت‌صحنه دارد؛ بنابراین گمان نکنید کلمات و جملات به‌راحتی پشت‌هم صف می‌کشند، این علاقه‌ی شماست که صبر و حوصله‌تان در حیطه‌ی آموزش تولید محتوا را تضمین می‌کند.
درون‌گرا هستید یا برون‌گرا؟
البته ما اصلاً نمی‌خواهیم اینجا یک قاعده‌ی کلی صادر کنیم، اما پس از آموزش تولید محتوا در وب، وقتی کم‌کم وارد بازار کار شدید باید ساعت‌ها پشت میز کارتان بنشینید و پیوسته بخوانید و بنویسید. برای عده‌ای این‌که برای مدتی طولانی تنها نشسته باشند و فعالیت ذهنی انجام دهند کار ملال‌آوری است. شما در مورد خودتان چه فکر می‌کنید؟ آیا در این شرایط کلافه و گاهی عصبانی نمی‌شوید؟
انس با زبان فارسی
یکی از اهداف اساسی آموزش تولید محتوا که پیوسته مدنظر نویسش هم بوده است، ارتقای زبان فارسی است. در این راستا باید فرد تولیدکننده نسبت به زبان فارسی احساس مسئولیت داشته باشد. تنها در این صورت است که می‌تواند تمام‌وکمال حق مطلب را ادا کند. اگر در گفتگوهای مجازی «فینگلیش‌نویسی» می‌کنید یا به‌جای بیان کامل عبارات از سر واژه‌ها استفاده می‌کنید و شکسته می‌نویسید معلوم می‌شود هنوز آن الفتی که باید با زبان فارسی داشته باشید را ندارید.
روحیه‌ی یادگیری
تولید محتوا تنها نوشتن نیست. بخشی از مهارت یک تولیدکننده به آموزش سئو و مهارت‌های نگارشی او برمی‌گردد. شما باید به طور مستمر در این زمینه‌ها تحقیق و آنچه می‌آموزید را در محتواها پیاده کنید.
چطور فکر می‌کنید؟
می‌خواهید بدانید ذاتاً استعداد نویسندگی دارید یا نه؟ از افکارتان می‌توانید متوجه این موضوع شوید. وقتی در حال فکرکردن به مسئله‌ای که در روزمره برایتان اتفاق افتاده یا سوژه‌ای جذاب هستید از چه عباراتی استفاده می‌کنید؟ آیا افکارتان به گفتار محاوره نزدیک‌تر است یا ته‌مایه‌هایی ادبی نیز در خود دارد؟
باتوجه‌به آنچه در این قسمت گفته شد، خودتان کلاه‌تان را قاضی کنید و ببینید آیا می‌خواهید برای آموزش تولید محتوای حرفه‌ای اقدام کنید یا خیر؟
از کجا تولید محتوا را یاد بگیرم؟
وقتی تصمیم‌تان را گرفتید باید بدانید یادگیری تولید محتوای متنی در سه حیطه قابل‌بررسی است که می‌بایست در هر سه، قوی ظاهر شوید:
- تألیف
- نگارش
- سئو
برای تألیف یک محتوا، مهارت و استعداد شما در نوشتن بسیار حائز اهمیت است. تمرین‌هایی نیز وجود دارد که با استفاده از آن‌ها می‌توانید در نوشتن رشد بیشتری داشته باشید. همچنین کلاس‌هایی نیز در این زمینه برگزار می‌شود که می‌تواند مفید واقع شود. در کنار تمام این‌ها بازهم بر خواندن کتاب تاکید ویژه داریم.
در حیطه‌ی نگارش و سئو که کاملاً قابل یادگیری هستند باید به تحقیق و جستجو بپردازید. در اینترنت اطلاعات مفیدی در مورد آموزش سئو و آموزش تولید محتوای حرفه‌ای به دست می‌آورید. اگر هم تمایل داشتید می‌توانید در کلاس‌های آموزش تولید محتوا که به‌صورت حضوری یا آنلاین برگزار می‌شود، ثبت‌نام کنید.
مراحل تولید محتوا
پس از آنکه آموزش تولید محتوا را گذراندید، برای تدوین و خلق محتوا مراحل زیر را با اعتمادبه‌نفس و دقت کامل طی کنید:
تحلیل سفارش
قرار نیست شما از همه چیز بنویسید. نوشتن در مورد مبحثی را اولویت قرار دهید که منطبق با علایق، استعداد و اطلاعات شما باشد؛ بنابراین سفارش را از لحاظ درون‌مایه و زمان تحلیل کنید.
جمع‌آوری اطلاعات
احتمالا شما هنوز مبتدی هستید و نباید با سخت‌گیری راه را بر یادگیری و آموزش تولید محتوا ببندید. اما پیشنهاد من را مبنی بر یادگیری اصولی از پایه، بپذیرید. در این صورت ابداً نباید از مطالب دیگران عیناً استفاده کنید. ابزارهایی در اختیار کارشناسان تولید محتواست که با استفاده از آن‌ها به‌راحتی محتوای یونیک یا منحصربه‌فرد را از محتوای تقلبی یا کپی تشخیص می‌دهند؛ بنابراین شما باید اطلاعات را از منابع مختلف جمع‌آوری و در نهایت باهوش، قلم و خلاقیت خود، نگارش را آغاز کنید. پیشنهاد دیگر من به شما در مورد جمع‌آوری اطلاعات، استفاده از منابع انگلیسی‌زبان است.
تولید محتوا
حال که اطلاعات لازم در مورد سفارش را جمع‌آوری کردید، باید شروع به نوشتن کنید. این گوی و این میدان!
در این مرحله:
- سعی کنید بر اساس لحنی که مشتری می‌پسندد بنویسید.
- حتماً مقدمه و جمع‌بندی داشته باشید.
- ارزش افزوده ایجاد کنید. منظور من این است که اگر اطلاعات درستی در مورد موضوع سفارش دارید به منابع جمع‌آوری شده اکتفا نکنید و خودتان چیز جدیدی تألیف کنید.
- در آموزش تولید محتوا تاکید زیادی به Call To Action یا دعوت به اقدام می‌شود، آن را جدی بگیرید.
بازبینی محتوا
اکنون فرم کلی محتوا را ایجاد کرده‌اید، اما برای جذابیت بیشتر باید ظرافت‌ها را به کار اضافه کنید. اصطلاحی که من همیشه برای این مرحله به کار می‌برم «چکش‌کاری محتوا» است. در این مرحله باید از نگاه مخاطب متن را بخوانید. حتماً با رسیدن به بعضی جاها متوجه گنگ و پیچیده بودن نوشته می‌شوید، آن جملات را ساده و مفهوم را رساتر کنید.
در مبحث نگارش و آموزش تولید محتوا به موارد زیر تاکید می‌شود:
- به‌هیچ‌وجه متن شما نباید غلط املایی داشته باشد.
- نیم‌فاصله را رعایت کنید.
- علائم سجاوندی اهمیت زیادی در خوانایی محتوا دارند، آن‌ها را در جای درست خود استفاده کنید.
- همچنین از ابزارهایی مانند گوگل‌داک یا پاک‌نویس جهت افزایش کیفیت نگارش کمک بگیرید.
پس از انجام این مراحل، ما به مقصد دیگری از سفر محتوایی خود می‌رسیم.
پندهای یک تولیدکننده‌ی محتوا از زبان خودش
شاید این سوال برایتان پیش آید که چطور باید در تولید محتوا پیشرفت کنم؟ چند توصیه برایتان آماده کرده‌ام که درنظرگرفتن آن‌ها شما را به حرفه‌ای شدن نزدیک‌تر می‌کند:
- برای گرفتن سفارش‌های بیشتر طمع نکنید.
همواره کیفیت را مدنظر قرار دهید و به این فکر کنید اگر محصول خوبی ارائه دهید، مشتری برای محتواهای بعدی نیز به سراغ شما خواهد آمد. - مسئولیت‌پذیر باشید.
اشتباهات خود را بپذیرید و دراسرع‌وقت اقدام به رفع آن‌ها کنید. - خوش‌قول باشید.
تمام سعی خود را بکنید تا در زمانی که مشتری برای تحویل محتوا اعلام کرده است، کار را ارائه دهید. - خلاق باشید.
دنیای وب پر از محتواهای تکراری است، برای جذاب بودن محتوا لازم است متفاوت عمل کنید. - برنامه‌ریزی یا تقویم محتوا داشته باشید.
- از تکنیک پومودورو برای مدیریت زمان استفاده کنید.
این تکنیک علاوه بر بهبود کیفیت و کارایی شما، برای سلامت جسم‌تان نیز مفید است چراکه نشستن زیاد پشت میز در بلندمدت می‌تواند اثرات مخربی داشته باشد.
من چگونه تولید محتوا را آموختم؟
لطفا اجازه دهید از اینجا به بعد من پشت فرمان بنشینم و مسیر را ادامه دهم. می‌خواهم کمی از تجربیات شخصی‌ام برایتان بگویم. البته که آموزش تولید محتوا برای من قصه‌ای است که سر دراز دارد، اما بخشی از آن را به فراخور محتوا نقل می‌کنم.
من از کودکی، از همان زمان که کارمان از الفبا به ترکیب کلمات کشید، علاقه شدیدی به نوشتن عبارات (به جز آن‌ها که به‌عنوان مشق شب باید می‌نوشتیم!) داشتم. در دوره‌ی راهنمایی جذاب‌ترین درس از نظر من، انشا بود و در دوره‌ی دبیرستان از خواندن شعرهای کتاب ادبیات لذت بسیاری می‌بردم. به همین دلیل هم پایان‌نامه‌ی کارشناسی را به کتاب‌های ادبیات دوره‌ی دبیرستان گره زدم.
زمانی که شروع به تولید محتوا کردم سال اول دانشگاه بودم. آن زمان مانند بسیاری از دختران دیگر میل به استقلال در من بیداد می‌کرد. در همان کلاس‌های دانشگاه بود که یکی از هم‌کلاسی‌ها متوجه استعداد و علاقه‌ی من به نوشتن شد. او مرا به یکی از اساتید دانشگاه معرفی کرد و آن‌ها جرقه‌های شاغل شدن را در من ایجاد کردند. در ابتدا شیوه‌ی کار من به این صورت بود که کتاب‌های مشخصی را می‌خواندم و برداشتی که از قسمت‌های مختلف آن داشتم را باذوق خود درمی‌آمیختم و محتوایی جذاب برای شبکه‌های اجتماعی تولید می‌کردم. عجب دورانی بود!
پس از آن وقتی کارفرما که همان استاد دانشگاه‌مان بود، استعدادم را شناخت مرا به چند شرکت برای تولید محتوا معرفی کرد. خلاصه در یک شرکت سبدگردان مشغول تهیه محتوا در مورد بورس و سرمایه‌گذاری شدم. هرچند درآمد نسبتاً خوبی داشتم اما بورس چیزی نبود که من بخواهم از آن بنویسم. نوشتن از اوراق بهادار و بیت‌کوین برایم خسته‌کننده بود، اما آن را به‌عنوان چالشی در زندگی شغلی پذیرفته بودم.
در همان شرکت بود که مدیر بخش بازاریابی و دیجیتال مارکتینگ چند جلسه آموزش تولید محتوا برایمان برگزار کرد. تا آن زمان چیزی از سئو نمی‌دانستم اما اصول نگارشی را از قبل رعایت می‌کردم. این شد که کم‌کم به عرصه‌ی حرفه‌ای تولید محتوا پا گذاشتم. البته به آن چند جلسه اکتفا نکرده و همچنان هرچند وقت یک‌بار، زمانی برای یادگیری تولید محتوا در وب اختصاص می‌دهم.
و از قضا همان مدیر بخش دیجیتال مارکتینگ «نویسش» را به من معرفی کرد.
از آن موقع تابه‌حال حدودا یک سالی می‌گذرد.
آیا نویسش گزینه‌ی مناسبی برای همکاری است؟
دوستان من، سفر محتوایی ما به مقصد نویسش به پایان رسید.
اینجا نویسش است و به آن خوش آمدید.
باتوجه‌به آنچه در این سفر محتوایی به شما گذشت، اگر احساس می‌کنید ذوقی در نوشتن دارید، اهل رعایت کردن اصول و قواعد محتوا هستید و می‌خواهید از این راه درآمد داشته باشید نویسش همراه شماست.
فعالیت در این گروه حرفه‌ای، منظم و بااخلاق قطعاً یکی از توصیه‌های من برای ورود به بازار کار است. در پلتفرم نویسش همه چیز سر جای خودش قرار دارد. نظم این مجموعه واقعاً قابل‌تحسین است. پشتیبان‌هایی که در بخش‌های مختلف آن مشغول به کار هستند دراسرع‌وقت و با احترام با نویسندگان ارتباط برقرار می‌کنند. اینجا مثل آن شرکت سبدگردانی نیست که ما را مجبور به تولید محتوا در حیطه‌ای خاص کنند، بلکه این خودمان هستیم که انتخاب می‌کنیم چه بنویسیم.
بنابراین اگر دستی به قلم دارید و اصول تولید محتوای حرفه‌ای را فرا گرفته اید،کافیست در نویسش ثبت‌نام کنید و از میان پروژه‌های موجود انتخاب کنید.
جمع‌بندی
در این محتوا به شما یک «مسیر حرکت» یا راهنمای تولید محتوای ساده و جمع‌وجور برای تبدیل‌شدن به یک تولیدکننده‌ی محتوا نشان دادیم. ابتدا تولید محتوا را تعریف کردیم، سپس با طرح سوالاتی خواستیم خودتان به این نتیجه برسید که آیا این فعالیت برای شما مناسب است یا خیر؟ و این مسیر را ادامه دادیم تا به نویسش رسیدیم. به‌عنوان یکی از نویسندگان فعال پلتفرم نویسش به شما می‌گویم: «اراده کنید و هوشمندانه و پیوسته به سمت جلو در حرکت باشید. آموزش تولید محتوا را جدی بگیرید و مطالعات‌تان را افزایش دهید تا موفق شوید.»
