در سالهای اخیر واژه جدیدی به فرهنگ لغات مردم اضافه شده و آن واژه، تولید محتوا است. امروزه تولید محتوا تبدیل به قسمتی جدانشدنی از وبسایتها، وبلاگها و شبکههای اجتماعی شده است، اما بسیاری از مردم هنوز نمیدانند تولید محتوا چیست و به چه کاری میآید. بعضیها هم دوست دارند این کار را انجام دهند، اما نمیدانند از کجا شروع کنند. نویسش در این متن شما را با مفهوم تولید محتوا و کاربردهای آن آشنا میکند.
آنچه مسلم است تولید محتوا بخش مهمی از زندگی امروزه همه ما است، حال یا بهعنوان تولیدکننده محتوا، یا مصرفکنندهی آن. البته هر تولیدکننده محتوا، بدون شک، مصرفکننده محتواهای دیگران هم است. بسیاری از نمونه تولید محتوای وبلاگ و سایتی که روزانه با آنها سروکار داریم، آگاهمان میکند، به پرسشهای ما پاسخ میدهد، لبخند به لب ما میآورد، تصمیمگیری را برای ما آسان میکند و همچنین سرگرممان میکند.
در ادامه میخوانید
تعریف تولید محتوا
در پاسخ این پرسش که تولید محتوا چیست میتوان گفت تولید محتوا انتشار اطلاعات نوشتاری، تصویری، صوتی و ویدئویی بر روی بستر اینترنت است. تولید محتوا چیز ناآشنایی نیست و همه ما بهنوعی با محتوا سروکار داشته و داریم. همه تصویرها، صداها، فیلمها و متنهایی که در شبکههای اجتماعی برای یکدیگر میفرستیم، محصولهای تولید محتوا هستند. همچنین همه متنها، عکسها، صداها و فیلمهایی هم که بر بستر وب میبینیم، نمونههای تولید محتوا هستند. اما اگر به دنبال تعریفی کلی از این واژه هستید، باید بگوییم تولید محتوا تولید متن، تصویر، فیلم، یا صدا برای معرفی یک محصول، آموزش، سرگرمی، و بسیاری هدفهای دیگر بر روی بستر اینترنت است.
توضیح سادهتری هم در بیان اینکه تولید محتوا چیست و کاربرد آن در زندگی ما چگونه است وجود دارد. موشنگرافیکها یا انیمیشنهایی که موضوعهای اجتماعی را با زبان طنز به چالش میکشند و شما در گوشی هوشمندتان میبینید، نوعی محتوا است. ویدئوی آموزشی که در یوتیوب نگاه میکنید، پادکستی که در راه محل کار به خانه گوش میدهید، تصویری که روی آن نوشته طنزی دارد و در شبکههای اجتماعی برای دوستانتان میفرستید و البته همین متنی که میخوانید هم نمونههایی از تولید محتوا هستند.
بهاینترتیب در پاسخ اینکه تولید محتوا چیست به یک تعریف دیگر هم میرسیم:
تولید محتوا یعنی آفرینش مفاهیم مختلف در قالب متن، صدا، تصویر، و ویدئو و گذاشتن آن در بستر اینترنت و شبکههای اجتماعی برای استفاده دیگران.
هدف از تولید محتوا
یکی از هدفهای مهم تولید محتوا، بازاریابی است. امروزه فعالان عرصه اقتصادی، فرهنگی، آموزشی و هر زمینه دیگری دریافتهاند برای معرفی کالا و خدمات خود نیاز به بستر اینترنت دارند. تبلیغ خدمات هم با گذشته متفاوت شده است. یکی از موثرترین روشهای تبلیغ در بستر وب، دیدهشدن است. دیدهشدن در دنیای بیکران اینترنت نیازمند دانستن روشهایی است تا وبسایت شما، و در نتیجه کالا یا خدمات شما به مردم شناسانده شود. یکی از موثرترین روشها برای دیدهشدن در محیط اینترنت تولید محتوا است، البته محتوایی که مطابق با قوانین مرورگرها باشد.
مرورگرهایی مانند گوگل قوانینی دارند که بر اساس آنها رتبه وبسایت یا وبلاگ بالا میرود و نام سایت در بالای لیست دیگر سایتهای مرتبط به نمایش درمیآید. مهمترین عامل در نمایش وبسایتها نمونه تولید محتوای متنی است، البته تولید محتوای وبلاگ قانونمند که در آن از کلمههای کلیدی استفاده شده باشد. چنین تولید محتوایی میتواند سایت موردنظر را در بالاترین رده در لیست جستوجوی کاربران به نمایش بگذارد. در واقع در پاسخ این پرسش که کاربرد تولید محتوا چیست میتوان گفت تولید محتوا نوعی بازاریابی و تبلیغات بر اساس قوانین سئو است.
همهی چیزی که در مورد سئو و قوانین آن لازم است بدانید را در مقالهی سیر تا پیاز سئو میتوانید بخوانید.
تعریفهای اشتباه از تولید محتوا
هر متن، صدا، فیلم و تصویری که بر روی بستر اینترنت گذاشته شود، نمونه تولید محتوا است؛ اما هر متن، صدا، فیلم و تصویری نمیتواند رتبه وبسایت شما را در موتورهای جستوجوی اینترنتی بالاتر ببرد، و شما را بهدرستی به مخاطب بشناساند. باتوجهبه این واقعیت میتوان گفت محتوایی که تاثیری در رتبه سایت شما نداشته باشد، محتوای مناسبی نیست؛ حال نام آن تولید محتوا باشد، یا نباشد.
انواع تولید محتوا از نظر شکلی
قالبهای اصلی تولید محتوا را میتوان به چهار دسته تقسیم کرد:
1- تولید محتوای متنی
شاید بیشترین پاسخی که در توضیح تولید محتوا چیست به ذهن هرکسی برسد، محتوای متنی است. نوشتار پرکاربردترین نوع محتوا است که بر بستر وب و بیشتر شبکههای اجتماعی مورداستفاده قرار میگیرد. در واقع نوشتار کاملکننده محتوای عکس و فیلم و صدا هم است، چرا که هر تصویر و فیلم و صدایی نیاز به توضیح دارد.
ضروریترین تولید محتوای سایت برای بالارفتن رتبه آن در موتورهای جستوجو، متنهای بلند باکیفیت است. تولید محتوای وبلاگ هم همینطور است. نوشتار میتواند رتبه سایت شما را در ردههای بالا نگه دارد؛ البته قالبهای دیگر محتوا هم میتواند تعداد کلیک روی وبسایت شما را بیشتر کند.
2- تولید محتوای صوتی
توضیح اینکه محتوای صوتی در شغل تولید محتوا چیست نیازمند آن است تا انواع تولید محتوای صوتی را بشناسیم. محتوای صوتی انواع مختلف دارد:
پادکست:
پادکست نوعی کلاس درس شنیداری است. هرروزه پادکستهای بسیاری با موضوعهای مختلف سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، انگیزشی و… تولید میشوند. بسیاری از ما طرفدار نوعی خاص از پادکستها هستیم. برخی از پادکستها هم دنبالهدار هستند و در بخشهای مختلف تولید میشوند. پادکست را از راه نرمافزارهای ویژه آن یا در شبکههای مختلف اجتماعی میتوان دانلود کرد و گوش داد.
کتاب صوتی:
از پرطرفدارترین انواع تولید محتوای صوتی، کتابهای صوتی هستند. برخی از کتابهای صوتی داستان هستند؛ بعضی هم موضوعهای دیگری دارند. در زمان پیادهروی، رانندگی، و کارکردن میتوان به کتابهای صوتی گوش سپرد و از آن لذت برد.
مقاله صوتی:
مقاله صوتی شبیه کتاب صوتی است. بعضی از نویسندگان مقالهها، متن خود را در دو قالب نوشتاری و صوتی عرضه میکنند تا مخاطب هرکدام را که میخواهد انتخاب و استفاده کند.
اجرای رادیویی:
صداگذاری و گویندگی هم نوعی محتوای صوتی است که در صداها و ویدئوهای تبلیغاتی استفاده میشود. اجرای رادیویی نیاز به مهارت گویندگی و اجرا دارد. در اجرای رادیویی، صدای گویندگان اهمیت زیادی دارد و معمولا برای تولید این نوع محتوا از گویندگان حرفهای استفاده میشود.
البته در بیان اینکه نمونههای صوتی تولید محتوا چیست باید گفته شود ترانه و موسیقی هم از نمونه محتواهای صوتی هستند.
3- تولید محتوای تصویری
محتوای تصویری نقش مهمی در بالابردن آمار دیدار از وبسایت و وبلاگ دارد. محتوای تصویری انواع مختلفی دارد و ما هرروزه با تعداد بسیاری از نمونههای آن سروکار داریم. یک تصویر باکیفیت دهها برابر بیشتر از یک متن میتواند در ذهن مخاطب ماندگار شود. بهرهبردن از عکسنوشته و اینفوگرافیک و انواع دیگر تصویر در تولید محتوای تصویری کاربرد زیادی دارد.
عکس:
عکسهایی که خودتان گرفتهاید یا عکسهای موجود میتوانند زمینهای برای تولید محتوای تصویری شما باشند. در بهرهگیری از عکس، سایز آن مهم است. حجم بالای عکس میتواند باعث کند شدن بارگذاری صفحه شود.
اینفوگرافیک:
اینفوگرافیکها، تصویرهایی هستند که موضوعهای پیچیده را با زبانی ساده و همهفهم توضیح میدهند. مثلا با یک تصویر اینفوگرافیک میتوان روش بهکارگیری محصولی را توضیح داد.
اسکرینشات:
عکس موردنیاز برای تولید محتوای تصویری را با عکس گرفتن از نمایشگر و اضافهکردن نوشته یا طرحی به آن هم میتوان تأمین کرد.
کاریکاتور و کمیک استریپ:
کاریکاتور و کمیک استریپ که سخن و افکار شخصیتهای موجود در تصویر را نشان میدهند هم از بهترین محتواهای تصویری، و موردعلاقه مردم هستند.
4- تولید محتوای ویدئویی
امروزه محتوای ویدئویی پرمخاطبترین نوع تولید محتوای سایت و شبکههای اجتماعی است. محتوای ویدئویی با موضوعهای مختلفی تولید میشوند که برخی طنز و بعضی دیگر جدی و آموزشی هستند. تولید محتوای آموزشی در قالب ویدئو از موفقترین روشهای آموزش در هر رشتهای است.
ویدئو مارکتینگ یکی از بهترین راههای جذب مخاطب در دنیای امروز است؛ با کمک این روش بهآسانی میتوان کالا و خدمت موردنظر را به تمام دنیا نشان داد و تاثیر آن را بر فروش کالا و خدمات ملاحظه کرد.
برای اینکه بدانیم کاربرد ویدئویی تولید محتوا چیست بد نیست نگاهی به انواع تولید محتوای ویدئویی داشته باشیم:
موشنگرافیک:
موشنگرافیک یا انیمیشن بزرگسالان، در سالهای اخیر، در زمینههای مختلف اجتماعی و سیاسی، بسیار موفق عمل کرده است. هرکدام از ما با اشتیاق برخی از آنها را میبینیم و برای دیگران هم میفرستیم. استفاده از این نوع محتوا وبسایت و صفحه اجتماعی را پربازدید میکند.
ویدئوهای اجتماعی و آموزشی و…:
بسیاری از ویدئوهایی که امروزه ساخته میشود، برگرفته از سخنرانیها و مصاحبهها است. برخی هم به طور اختصاصی ساخته میشود تا آنچه را که موردنظر سازنده است با زبان نمایش برای مردم بیان کند.
معرفی محصول:
بسیاری از ویدئوها برای معرفی محصول ساخته میشوند و اتفاقا بسیار موفق هم هستند. ساخت و نمایش چنین ویدئوهایی آمار دیدار از سایت، وبلاگ و شبکه اجتماعی را بالا میبرد.
تفاوتهای تولید محتوای متنی، صوتی و ویدئویی
اما تفاوتهای انواع تولید محتوا چیست؟ تصور کنید یک تولید محتوای آموزشی با سه ساختار مختلف در دسترس شماست. یکی از آنها محتوای متنی است. محتوای متنی را فقط باید خواند و خواندن نیاز به تمرکز دارد؛ پس برای خواندن محتوا نباید به کار دیگری مشغول باشید. دومین محتوا صوتی است. شما در زمانی که راه می روید، رانندگی میکنید و حتی وقتی دارید کاری در خانه انجام میدهید هم میتوانید به آن گوش دهید. سومین محتوای در دسترس شما ویدئویی است. برای بهرهبردن درست از ویدئوی موردنظر، فقط یک راه وجود دارد و آن هم دیدن ویدئو و تمرکز بر آن است.
البته توجه به یک نکته ضروری است و آن اینکه هر تولید محتوایی ساختار خود را میطلبد. شاید یک متن ایدهآل درباره یک مسئله اجتماعی و فرهنگی، درباره یک محصول نتیجه خوبی نداشته باشد؛ شاید یک محتوای صوتی در یک مسئله اجتماعی و سیاسی بسیار موثر باشد؛ شاید هم بهترین نتیجه را بتوان از تولید محتوای تصویری و ویدئویی گرفت. شناخت درست محصول یا ایده، و در پی آن شناخت جامعه هدف، در انتخاب قالب بیانی محتوا تعیینکننده است.
چگونه تولید محتوا کنیم؟
برای تولید محتوا ابتدا باید بدانیم تولید محتوا چیست و قالبهای آن را بشناسیم. پس از آن برای تولید محتوا در هر قالبی به یادگیری روش موردنظر بپردازیم.
محتوای متنی
تولید محتوای متنی یکی از مهمترین انواع تولید محتوا، و مهمترین نوع آن در رتبهبندی وبسایتها در مرورگرهای اینترنتی است. برای تولید محتوای متنی، نخستین و مهمترین قدم، داشتن سواد و توانایی نوشتن است. شاید توانایی نوشتن، به گفتار، ساده به نظر برسد، اما زمانی که قلمبهدست بگیرید و برای نوشتن اقدام کنید، با سختی آن مواجه خواهید شد. یاد خاطرههای ساعت انشا در مدرسه گویای این واقعیت است. پس از داشتن توانایی نوشتن، یادگیری قانون نوشتن برای سایتها و شبکههای اجتماعی مسئله مهم بعدی است.
محتوای صوتی
تولید محتوای صوتی در مرحله اول نیازمند صدایی صاف و پس از آن نیازمند وسیلهای برای ضبط صدا است. برای ضبط محتوای صوتی، انتخاب مکان اکوستیک و نوع بیان در هنگام سخنگفتن دارای اهمیت بسیار است. پس از تولید محتوای صوتی، فایل خام نیاز به میکس، مستر دارد.
محتوای تصویری
بهترین راه برای تولید محتوای تصویری، استفاده از تصاویری است که خود شما تهیه کردهاید، اگرچه با مدد از روشهای دیگرِ تهیه عکس هم میتوان این کار را کرد. البته تهیه تصویرهای کارتونی و کاریکاتور هم طرفداران زیادی دارد و توانایی ویژه خود را میخواهد.
محتوای ویدئویی
امروزه بسیاری از کاربران اینترنت با استفاده از گوشیهای هوشمند خود محتوای ویدئویی آماده میکنند؛ اگرچه با استفاده از دوربینهای پیشرفته میتوان محتواهای نمایشی باکیفیتتری تولید کرد. با کمک نرمافزارهای مختلف هم میتوان انیمیشنهای موردنیاز برای موشنگرافیک را طراحی کرد و ساخت. برای دستیابی به این هدف هم آشنایی با نرمافزار موردنظر و یادگیری روش کارکردن با آن، و البته داشتن ذوق هنری، اهمیت بسیار دارد.
پایان سخن
«محتوا پادشاه است.» این گفته بیل گیتس شاید گویاترین پاسخ در جواب سوال تولید محتوا چیست باشد. بله! محتوا، در دنیای امروزِ بازاریابی و تبلیغات، پادشاه است! محتوای جذاب و قانونمند راهی برای ارتباط با مخاطب باز میکند، اعتمادسازی میکند، و فروش را بالا میبرد. بهترین تبلیغ برای بالاتر بردن فروش، تبلیغی نیست که مخاطب را به طور مستقیم به خرید کالا تشویق کند. بهترین تبلیغ آن است که بهصورت نامحسوس و در ضمن خواندن متن، دیدن عکس و فیلم، و شنیدن صدا و موسیقی، فرد را به استفاده از خدمات یا کالایی تشویق کند.
در واقع امروزه تولید محتوا بهنوعی بازاریابی تبدیل شده است. تجربه نشان داده بازاریابی محتوا باعث افزایش قابلتوجه نرخ فروش خدمات و کالاها میشود. پس شاید بتوان گفت تولید محتوا راهی است برای ماندن در عرصه رقابتی امروز دنیا. نویسش، از پیشگامان تولید محتوا در ایران، شما را در ساخت محتوای متنی و صوتی همراهی میکند.