در فرایند تولید محتوا بارها پیش می‌آید که مخاطبان نسبت به محتوای شما بازخوردهایی آنچنان که انتظار دارید از خود نشان نمی‌دهند، یا حتی بدتر این که از آنها بازخوردهایی به شدت منفی دریافت می‌کنید. ممکن است در این شرایط به شدت دل‌سرد شوید و برای تولید محتواهای بعدی انگیزه‌ی خود را از دست بدهید. در این پست تلاش می‌کنیم با طراحی یک روند ساده، بهترین راهکار را برای واکنش به بازخورد منفی مخاطبان ارائه کنیم.
بازخورد منفی شما را نمی‌کُشد، فقط قوی‌تر می‌کند
زمانی که نسبت به یک محتوا بازخوردهای منفی دریافت می‌کنید، ساده‌ترین راه، حذف محتوا یا به فراموشی سپردن ماجراست. شاید بارها پیش آمده باشد که یک پست وبلاگ یا اینستاگرام را به صرف این که مخاطبان دوستشان نداشته‌اند از صفحه‌ی روزگار محو کرده باشید. دور انداختن به جای اصلاح، ساده و کم‌دردسر اما بسیار پرهزینه است. زیرا می‌تواند منابع بسیاری را از شما به هدر بدهد، ولی شما را به خروجی مطلوب نرساند. پس از اصلاح نترسید و سختی‌هایش را تحمل کنید.
زمانی که شما برای کشف مشکل محتوایی خود پارامترهای مختلفی را بررسی و تحلیل می‌کنید، به اطلاعات ارزشمندی دست پیدا می‌کنید که شاید تا قبل از آن اصلا از وجودشان باخبر نبوده‌اید. این اطلاعات می‌توانند در ادامه‌ی مسیر به شما کمک کنند تا بتوانید کامل‌تر و دقیق‌تر از گذشته محتوا تولید کنید.
4 گام مهم در مواجهه با بازخورد منفی
برای عیب‌یابی محتوای خود، می‌توانید از دستورالعمل زیر استفاده کنید. فقط توجه داشته باشید که ترتیب انجام این مراحل اهمیت زیادی دارد.
1- بررسی مخاطبان
در آغاز کار شما باید اطمینان حاصل کنید که آیا محتوای خود را به مخاطبان درستی ارائه داده‌اید یا نه؟ شاید برخلاف آنچه که شما فکر می‌کنید، مشکل از محتوا نیست. کاملا واضح است که اگر محتوای درست را به مخاطبان غلط ارائه کنید، از سیل بازخورد منفی رهایی پیدا نمی‌کنید.
با استفاده از پرسونایی که برای مخاطبان حوزه‌ی کسب‌وکار یا برند خود طراحی کرده‌اید، مخاطبان فعلی خود را بسنجید. می‌توانید بخشی از مخاطبانی که به محتوای شما بازخورد منفی داده‌اند را نیز با پرسونای خود مطابقت دهید. اگر متوجه شدید که اساسا مخاطبان فعلی شما بسیار از پرسونای مخاطبان ایده‌آل شما فاصله دارند، پس باید برای پالایش آنها به فکر چاره باشید، چون مشکل از آدم‌های نامربوط و نادرستی است که به دور خود جمع کرده‌اید. البته باید به نسبت مخاطبان درست و نادرست نیز توجه کنید. این که همواره مخاطبان اشتباهی داشته باشید، امری طبیعی است و در این موارد بهترین واکنش نسبت به بازخورد منفی آنها، بی‌تفاوتی و چشم‌پوشی است. اما اگر درصد قابل توجهی از این افراد مخاطبان دائمی شما هستند، پس باید افراد جدید و هم‌سو با پرسونای کاربر خود را جذب کنید.
اگر دقیقا نمی‌دانید منظور از پرسونا چیست، خواندن پست “پرسونا چیست و چهطور به کسب و کار شما کمک می‌کند؟” می‌تواند برایتان مفید باشد.
درصورتی‌که از درست بودن مخاطبان خود مطمئن شدید، پس گام بعدی را آغاز کنید.
2- بررسی تناسب بین محتوا و مخاطب
در این مرحله باید از این که محتوای درستی به مخاطب داده‌اید، اطمینان پیدا کنید. مخاطبان شما به خاطر پیشینه‌ی محتوایی و تخصصی که دارید، شما را دنبال می‌کنند. بنابراین باید تمرکز عمده‌ی شما در محتوا، دقیقا بر محور تخصص‌تان باشد.
مثلا اگر تا به حال در حوزه‌ی روانشناسی و توسعه‌ی فردی فعالیت می‌کردید، اما ناگهان با انتشار پستی در مورد سرمایه‌گذاری در بورس تغییر جهت داده‌اید، نباید از مخاطبان انتظار چیزی جز بازخورد منفی داشته باشید.
پس محتواهای اخیر خود را با توجه به این موضوع بررسی کنید که آیا با جامعه‌ی مخاطبین شما در تناسب بوده‌اند یا خیر. اگر پاسخ منفی است، پس باید به سمت اصلاح و بازنگری در استراتژی و تقویم محتوایی خود حرکت کنید. اما اگر تناسب برقرار است، پس به سراغ گام بعدی بروید.
3- بررسی محتوا
در این مرحله لازم است تا دو مفهوم را از هم تفکیک کنیم: فرم و مضمون.
هیچ کدام از این دو نمی‌توانند به تنهایی منجر به نتیجه و خروجی مناسبی شوند و باید هم‌جهت و متناسب با هم باشند. مثلا اگر شما یک پیج یا سایت برای فروش لوازم دیجیتال دارید، نمی‌توانید از ظاهر و طراحی بصری شبیه به یک سایت فروش لباس استفاده کنید.
به طور خلاصه، مضمون یعنی چیستی موضوعی که می‌خواهید درموردش بنویسید، و فرم یعنی چگونگی ارائه‌ی آن به مخاطب. پس اگر یک پیتزا را درون یک جعبه‌ی کشف سرو کنید، باید منتظر بازخورد منفی از طرف مخاطبان‌تان باشید.
علاوه بر هماهنگی این دو، فرم و مضمون باید بتوانند به تنهایی نیز درست و خودبسنده باشند. اشتباهات فنی و علمی در محتوا و وجود ایرادات ساختاری می‌تواند محتوای شما را به سمت شکست سوق دهد.
حالا با این نگاه، محتوای خود را بررسی کنید، اگر به این نتیجه رسیدید که فرم و محتوا به تنهایی و در کنار هم، درست عمل نمی‌کنند، آستین‌ها را برای اصلاح بالا بزنید. ولی اگر محتوایتان تا اینجا مشکلی نداشت، به سراغ گام آخر بروید.
4- بررسی بستر و بافت
بستر و زمینه‌ای که قصد انتشار یا ارائه‌ی محتوا را در آن دارید، یکی از نکات بسیار مهم و در عین حال مغفول است. اگر از سه مرحله‌ی گذشته عبور کرده‌اید و همچنان نمی‌دانید مشکل بازخورد منفی دریافتی شما از کجا ناشی می‌شود، احتمالا به بستر محتوای خود توجه نکرده‌اید.
- بستر زمانی: زمان ارائه‌ی محتوا بسیار اهمیت دارد، به نحوی که انتشار یک محتوای یکسان در دو زمان مختلف می‌تواند نتایج بسیار متفاوتی را به بار بیاورد.
مثلا تصور کنید که شرایط جامعه به دلیلی ملتهب شده است، شما در این زمان نمی‌توانید از محتوایی که در مورد مقاصد رویایی برای سفر نوشته‌اید انتظار دریافت بازخورد مثبت داشته باشید.
- بستر رسانه‌ای: رسانه‌های مختلف قواعد خاص خودشان را دارند که باید مطابق با آنها رفتار کنید. مثلا فضای اینستاگرام بیشتر مناسب محتواهای مصرفی سرگرم‌کننده است، اگر قصد تولید محتوای انتقادی دارید، قطعا توییتر می‌تواند نتایج بهتری برای شما داشته باشد. یا اگر قصد دارید به صورت تخصصی و عمیق در حوزه‌ای کار کنید، تولید محتوای بلند برای یک سایت یا رسانه‌ای شبیه مدیوم یا ویرگول کار منطقی‌تری محسوب می‌شود.
- بستر فرهنگی/اجتماعی: اهمیت به بستر فرهنگی اجتماعی در محتواهای حوزه‌ی علوم انسانی نقش بسیار پررنگی ایفا می‌کند که غفلت از آن می‌تواند سیلی از بازخورد منفی سمت شما روانه کند و ضربه‌های جبران‌ناپذیری را به کسب‌وکار شما وارد کند. همیشه در نظر داشته باشید که پیش‌زمینه‌های ذهنی انسان‌ها می‌تواند تفکر منطقی را مختل کند.
داده‌ها بهترین ابزار تحلیل شما هستند
سعی کنید همیشه در مورد محتواهای موفق و شکست‌خورده‌ی خود، داده‌های مختلف را جمع‌آوری و تحلیل کنید. شاید در ظاهر نتوانید سرچشمه‌ی بازخورد منفی را به راحتی شناسایی کنید، اما وقتی به دیتابیس کاملی دسترسی داشته باشید، داده‌ها مسیر تحلیل را برای شما روشن و شفاف می‌کنند. به این نکته هم توجه داشته باشید که داده‌ها بدون یک تحلیل منطقی و علمی فایده‌ای ندارند. پس حتما در مورد مسیر تولید محتوای خود از راهنمایی‌های افراد خبره استفاده کنید.
