با توسعه‌ی انتشارات دیجیتال این روزها کمرنگ شدن چاپ را در زندگی ها به خوبی می‌توان حس کرد. خبری را که قبلا در مجله‌ها و روزنامه‌ها می‌خواندیم، این روزها از سایت‌ها یا شبکه‌های اجتماعی پیگیری می‌کنیم. کتاب‌های الکترونیک هم مخاطبان خودشان را پیدا کرده‌اند و بخشی از تقاضا برای کتاب‌های چاپی را از آن خود کرده‌اند. با این حال صنعت چاپ هنوز هم در گوشه و کنار زندگی هریک از ما خودش را نشان می‌دهد، حتی اگر حواسمان نباشد. به بهانه‌ی روز چاپ چند نمونه از ردپای این صنعت را در زندگی روزمره با هم مرور کنیم.
هدایای تبلیغاتی
با تقریب خوبی می‌توان گفت تمام هدایای تبلیغاتی که اسم یا لوگوی برندی روی آنها وجود دارد، محصول صنعت چاپ هستند. از خودکار و پاکت گرفته، تا ماسک که این روزها دیگر به عنوان یکی از اجزای ثابت پوشش پذیرفته شده است. پیشرفت‌های صنعت چاپ شرایطی را فراهم کرده‌اند که این روزها می‌توان تعداد کمی از هدایای تبلیغاتی را نیز چاپ کرد و مانند قدیم برای سفارش هدایای تبلیغاتی و با لوگوی اختصاصی، نیاز به سفارش با تیراژ بالا نیست. این روزها به راحتی می‌توان یک عدد ماگ، قاب عکس یا پازل با تصویر دلخواه چاپ کرد و به عنوان یک هدیه‌ی کاملا شخصی سازی شده به دوستی تقدیم کرد.
بسته بندی
اگر مثل من زندگی بی‌زباله پیشه نکرده‌اید، احتمالا روزانه بسته‌بندی‌های زیادی همراه با خریدهای خود دریافت می‌کنید. تمام این بسته‌بندی‌ها حاصل دسترنج صنعت چاپ و بسته‌بندی هستند. به غیر از بسته بندی‌های مقوایی کورن‌فلکس، متنی که دور سطل پلاستیکی ماست چاپ شده یا عددی که روی چوب بستنی نوشتند تا با پیامک کردن آن شانس برنده شدن یک خودروی خارجی داشته باشید، همه به لطف پیشرفت‌های صنعت چاپ امکان‌پذیر شده‌اند.
البته اینجا نقش تولیدکنندگان محتوا را هم نباید دست کم بگیریم، حتی اگر جایی به صورت رسمی و غیررسمی نامی از آنها به میان نیاید. بسته بندی‌ها و متنی که روی آنها چاپ می‌شود تاثیر زیادی در تصمیم به خرید و بعد از آن حس خوب مشتری دارند. برای مثال قرار دادن یک دستور آشپزی با یک محصول غذایی یا چاپ یک معما پشت بسته‌بندی کورن‌فلکس می‌تواند باعث شود که مخاطب زمان بیشتری را در تعامل با یک برند صرف کند.
بهترین نمونه‌ای که تا کنون دیده‌ام جمله‌ی کوتاهی بود که یکی از برندهای تولید کننده نواربهداشتی خارجی روی بسته بندی نوشته بود، حمله‌ی دقیق یادم نیست اما مضمون این بود:
بخش‌هایی از عادت ماهانه‌ی شما هست که کاری از دستمان برای آن بر نمی‌آید، اما آنجا که می‌توانیم، تمام تلاشمان را می‌کنیم.
طراحی محصول ساده‌تر از همیشه با چاپ سه بعدی
صنعت چاپ مدت‌هاست که از دنیای دو بعدی فراتر رفته و اگر سینماهای چند بعدی زود به خودشان نیایند ممکن است وارد ابعاد دیگری هم بشود و گوی رقابت را از آنان برباید. پرینترهای سه بعدی چوب جادویی هستند که با کمک آنها هر وسیله‌ی مورد نیازی را می‌توان چاپ کرد. مثلا قبل از اینکه منزل را ترک کنید، می‌توانید مطابق با استایل خود یک کیف پرینت بگیرید و از خانه خارج شوید. البته این روزها هم پرینت سه بعدی در صنعت مد و فشن کاربرد دارد ولی هنوز پای خود را به خانه‌ها باز نکرده.
با استفاده از امکاناتی که چاپ سه بعدی در اختیار ما قرار داده می‌توان تقریبا هر چیزی را ساخت، کافیست خلاقیت خود را بکار بیندازید و البته، نقشه‌ی آن را طراحی کنید. با کمک یک دستگاه پرینتر سه بعدی می‌توانید نمونه اولیه هر محصول را خودتان تهیه کنید و در مورد تولید انبوه آن تصمیم بگیرید. در صفحه‌ی اینستاگرام اختراعات غیرضروری (unnecessary inventions) می‌توانید نمونه‌های جالبی از محصولاتی ببینید که به این روش ایجاده شده‌اند.
چه حواسمان باشد و چه نباشد، صنعت چاپ بیش از آنکه فکرش را بکنیم در زندگی ما نفوذ کرده و ۱۱ شهریور هم بهانه‌ایست تا کمی بیشتر به صنعتی دقت کنیم که ابتدا کمک کرد تا دانش مکتوب به صورت گسترده در اختیار ما قرار بگیرد و این روزها دارد فرصت‌های بیشتری هم برایمان فراهم می‌کند.
