آیا تا بهحال برایتان پیش آمده که مطلبی در وبلاگتان منتشر کرده و علیرغم صرف زمان زیادی برای سئوی آن، نتیجهی مطلوبی نگرفته باشید؟ در این مواقع اگر متنتان هم متن استانداردی باشد، احتمالا به این علت است که درگیر انگلی به نام «محتوای کپی» شدهاید.
به عبارتی معمولا یکی از مشکلات در این زمینه این است که تولیدکنندهی محتوا معتقد است با عوض کردن جای فعل و فاعل یا حذف برخی از کلمات، در حقیقت جمله را تغییر داده و بهاینصورت بار قانونی کپیرایت را از روی دوش خود برداشته است. این در حالی است که مدیر بخش سئو با بررسیهایی که انجام داده، معتقد است که محتوا در چارچوب درستی تهیه نشده است.
با توجه به اینکه محتوا، پادشاه سئو است این مقاله را به بررسی تاثیرات محتوای کپی بر سایت اختصاص دادهایم و میخواهیم به موضوعات زیر بپردازیم:
اگرچه به نظر میرسد که تولید محتوا فرآیندی ساده است ولی اگر قرار باشد محتوایی بر طبق اصول و قوانین تهیه شود، علاوه بر اینکه نیازمند مهارت و آشنایی با فوتهای کوزهگری است، باید برای آن زمان و انرژی زیادی را اختصاص داد.
به چه محتوایی، محتوای کپی میگویند؟
حق چاپ به حق قانونی صاحب مالکیت معنوی اشاره دارد. به عبارت سادهتر، مطابق قانون کپیرایت، حق انتشار فقط مختص صاحبان اثر است. این بدان معنی است که سازندگان اصلی محصولات و هرکسی که به آنها مجوز بدهد، تنها کسانی هستند که حق انحصاری ارائهی اثر را دارند و مابقی افراد فقط با کسب اجازه و درج منبع اولیه میتوانند از محتوای مدنظر استفاده کنند.
قانون کپیرایت چگونه کار میکند؟
وقتی کسی محصولی را تولید میکند که برای ایجاد آن به فعالیت ذهنی قابلتوجهی نیاز دارد، آن محصول به یک دارایی فکری تبدیل میشود که باید از تکرار غیرمجاز محافظت شود. نمونههایی از خلاقیتهای منحصربهفرد شامل نرمافزار رایانهای، اثرات هنری، شعر و تصنیف موسیقی، طرحهای گرافیکی، رمانها، فیلمها، طرحهای معماری، محتوای وبسایت و … است.
طبق قانون کپیرایت، اگر اثری اصل باشد، در نظر گرفته شود که نویسنده آن را از تفکر مستقل و فاقد نسخهبرداری ایجاد کرده است. این نوع کارها بهعنوان اثر اصلی تالیف (OWA) شناخته میشوند. هرکسی که دارای یک اثر اصلی تالیفی باشد، به طور خودکار حق تکثیر آن اثر را دارد و میتواند از استفاده یا انتشار آن توسط شخص دیگری جلوگیری کند.

کپیرایت شامل چه مواردی نمیشود؟
البته قانون حق چاپ برخی موارد را پوشش نمیدهد. بهعنوان مثال شما میتوانید ایدههای جدید، اکتشافات، مفاهیم یا نظریههایی را در زمینهی موضوعی که قبلا منتشر شده، تدوین نمایید. از طرفی نام تجاری، لوگو، شعار، نام دامنه و عنوان نیز تحت قانون کپیرایت قابل محافظت نیستند. در واقع برای اینکه یک اثر اصلی دارای حق چاپ باشد باید به صورت ملموس در دسترس قرار بگیرد. این بدان معنی است که هرگونه محتوا، سخنرانی، اکتشاف، نوت موسیقی یا ایده باید بهصورت فیزیکی نوشته شود تا توسط قانون کپیرایت محفوظ بماند.
محتوا مانند کودک شماست، لطفا آن را کپی نکنید!
شاید تشبیه چندان جالبی به نظر نرسد ولی هدف این است که بر این موضوع تاکید کنیم که «محتوای اختصاصی بسیار باارزش است» و حتی اگر ارزش آن را هم کنار بگذاریم، از نظر اخلاقی و شرعی، استفاده از مطالب دیگران بدون ذکر منبع نوعی سرقت بهحساب میآید.
البته گوگل هم با توجه به قانون کپیرایت محتوای کپی را به رسمیت نمیشناسد و فقط به منبعی که برای اولین بار به انتشار مطلبی خاص اقدام کرده است، امتیاز مثبت میدهد و چهبسا به سایر موارد کپی شده نیز امتیاز منفی اختصاص میدهد.

اهمیت تولید محتوای اصیل
اگر محتوای یک وبسایت با دقت، متناسب با اهداف آن و با انگیزه نوشته نشده باشد، بهسختی میتوان از آن به عنوان یک ابزار بازاریابی استفاده کرد. در حقیقت بازدیدکنندگان میخواهند که شما سریع، واضح و صادقانه به آنها بگویید که چرا باید محصول شما را بخرند و چگونه میتوانند آنرا سفارش دهند.
برای اینکه گوگل سایتی را بهعنوان مقصدی پویا، جذاب و قابلتوجه برای جستجوی مرتبط در نظر بگیرد، باید به طور منظم، محتوای جدید و منحصربهفردی را تولید کنید. به عبارتی با توجه به اینکه این روزها گوگل بسیار هوشمند شده است، قادر است که محتوای کپی شده را قویتر از گذشته تشخیص دهد و به این صورت وبسایتهای متخلف را با نزول رتبه جریمه میکند. به همین دلیل امروزه تولید محتوای اصیل بیش از پیش اهمیت دارد.
آیا با الگوریتمهای جدید، هنوز هم محتوای کپی تاثیر بدی بر سایتمان دارد؟
مطابق با آخرین الگوریتمهای گوگل، محتوای تکراری هنوز هم میتواند در رتبهبندی این موتور جستجو، تاثیر منفی بگذارد. بهعبارتی وقتی بیش از یک محتوا وجود داشته باشد که بسیار به هم شبیه هستند، موتورهای جستجو در تلاش برای رمزگشایی از بهترین نسخه، با مشکل روبهرو میشوند.
اگر محتوای کل سایت در یک سایت دیگر کپی شود، گوگل یکی را رتبهبندی میکند و دیگری را نشان نمیدهد. بهعبارتی چندین نسخه از یک صفحه، سیگنالهای رتبهبندی را برای موتورهای جستجو ارسال نمیکنند؛ بنابراین اگر در چندین صفحه محتوای یکسانی داشته باشید، این صفحات در نتیجهی جستجوی گوگل نخواهند بود. پس با این حساب هنوز هم محتوای کپی میتواند تاثیر بسیار بدی روی کسبوکارتان داشته باشد.
آیا محتوای کپی باعث پنالتی شدن سایت میشود؟
اصولا یکی از نگرانیهای افرادی که محتوایشان تکراری و مغایر با دستورالعملهای گوگل است، مسئلهی پنالتی شدن میباشد. اما در واقعیت، چیزی برای ترسیدن وجود ندارد. در حال حاضر گوگل متوجه تلاش افراد برای فریب، بهمنظور کسب جایگاه میشود و جریمهای که در پاسخ به محتوای کپی دارد، فقط کاهش رتبه سایتهای متخلف است.
به عبارتی وقتی صحبت از تشخیص کپی محتوا میشود، گوگل به این توجه دارد که کدام سایت ابتدا محتوا را منتشر کرده است. چرا که موتور جستجوی گوگل بهصورت روزانه، بسیاری از سایتها را مورد بررسی قرار میدهد؛ بنابراین نگران نباشید، اگر نسخهای از محتوای شما پس از انتشار در جای دیگری منتشر شود، سئوی شما بهصورت دستنخورده باقی میماند.

چگونه وبسایت خود را از خطر سرقت محتوا حفظ کنیم؟
شاید کمی ناامیدکننده باشد ولی به نظر میرسد که «هرچقدر هم که تلاش کنید تا از آنچه خلق کردهاید، محافظت کنید، سارقان محتوا همیشه راهی برای سرقت آن پیدا میکنند» و این موضوع بسیار وحشتناک است که نسخههای دقیق از کار اصلی خودتان را در حالی بیابید که اغلب بدون هیچگونه اعتبار یا پیوند به وبلاگ یا سایت شما بهعنوان منبع، به اسم فرد دیگری در سراسر اینترنت پخش شدهاند.
البته چند روش مختلف وجود دارد که میتوانید تا حدودی از محتوای سایت خود محافظت کنید که شامل موارد زیر هستند:
انتخاب متن را در وبلاگ خود غیرفعال کنید
غیرفعال کردن انتخاب متن اولین و ضروریترین مرحله برای جلوگیری از کپی مستقیم از مطالب شما است.
- کاربران پلتفرم Blogger میتوانند قبل از بسته شدن برچسب <head> در HTML سایت خود، انتخاب متن را با کدنویسی دستی برخی از کدهای JavaScript، غیرفعال کنند.
- کاربران وردپرس میتوانند با نصب افزونهی wpcopyprotect این ویژگی را اضافه کنند.
تصاویر خود را علامتگذاری کنید
مهم است که تمام تصاویر اصلیای را که برای استفاده در سایت خود ایجاد کردهاید، علامتگذاری کنید. یک علامت چاپشدهی اختصاصی، اثبات میکند که شما صاحب حقچاپ برای همهی آن تصاویر هستید.
اگرچه برنامههای علامتگذاری متعددی در اینترنت وجود دارد، اما یکی از بهترینهاwatermark inbuilt Windows Live Writer است. توجه داشته باشید که اگر از عکسهای منبع خارجی دیگری (مانند Flickr یا Picasa) استفاده میکنید، این شما هستید که باید مجوزهای لازم برای آنها را قبل از استفاده مجدد، بگیرید.
RSS feedها را مدیریت کنید
برخی از نرمافزارها وجود دارند که اساسا محتوای اصلی شما را اسکن میکنند و پستهای شما را با کلمات کلیدی اصلی جایگزین شده با مترادف بازنشر مینمایند. اگرچه مدیریت این مورد کمی تخصصی به نظر میرسد اما در اولین قدم بهتر است که جملهی «کلیهی حقوق محفوظ است» را ذکر کنید.
کلام آخر:
اگرچه که متاسفانه در کشورمان قانون کپیرایت بهخوبی اجرا نمیشود، اما همانطور که ذکر شد، استفاده از محتوا و ایدههای فردی دیگر بهمنظور رسیدن به اهداف مالی یا سایر هدفها، نوعی سرقت بهحساب میآید و در کشورهای دیگر مجازات متناسب با آن برای متخلفان در نظر گرفته میشود.
با وجود اینکه این روزها مبحث تولید محتوا در بازاریابی دیجیتال بسیار داغ است اما باید توجه کنید که هر محتوایی نمیتواند جای خود را در قلب مخاطب باز کند. اگر انرژی خود را صرف کپی کردن از سایر سایتها و ایجاد تغییرات جزئی در محتوای آنها میکنید، همین حالا از این کار دست بردارید و زمان و انرژی خود را بر روی تولید محتوای مختص خودتان سرمایهگذاری کنید.
یادتان نرود که هرچقدر هم که باهوش باشید و بتوانید قانون کپیرایت را دور بزنید، مخاطب امروز هوشمند است و بسیار سخت اعتماد میکند. پس بهجای اینکه خشت اول را کج بنهید و تا ثریا دیوار کج ساختهشدهتان را مشاهده کنید، توصیه میکنیم از همان اول کار:
- اگر مدیر بخش دیجیتال مارکتینگ هستید قوانین سختگیرانهای را در زمینهی محتوای کپی شده تدوین و اعمال کنید.
- در صورتی هم که در بخش تولید محتوا فعالیت دارید به این نکته دقت کنید که اگر به میزان کافی تمرکز کنید و سطح اطلاعات خود را در زمینههای مختلف بالا ببرید، میتوانید بسیار سریعتر از زمانی که در تلاش برای تغییر یک محتوا هستید، تولید محتوای اختصاصی انجام دهید.