از نخستین روزهایی که استارتاپ‌ها در ایران آغاز به کار کردند، به زحمت یک دهه می‌گذرد. در آن ایام، کمتر کسی فکرش را هم می‌کرد که روزی، حضور و وجود پلتفرم‌ها و برندهای آنلاین تا این حد مفصل و متنوع شوند. هرچند هنوز هم کم نیستند افرادی که تصور می‌کنند کسب‌وکارهای آنلاین محدود به سرویس‌های درخواست خودرو و یا فروشگاه‌های اینترنتی هستند، اما واقعیت آن است که سرویس‌های تخصصی در چند سال اخیر به سرعت در حال ایجاد و توسعه‌اند.
وینداد یکی از همین سرویس‌های حرفه‌ای و تخصصی‌ست که تمرکزش را بر حوزه‌ی سخت و پیچیده‌ی حقوقی گذاشته است. صحبت از مباحث «حقوقی» که به میان می‌آید، ناخودآگاه ذهن‌مان به سمت دادگاه و دعواهای حقوقی می‌رود. اما طیف نیازهای ما به این حوزه به مراتب فراتر از این است و تقریبا، در اکثر انواع قراردادها می‌تواند رد پایی از مساول حقوقی را پیدا کرد.
وینداد ارائه‌دهنده‌ی راهکارهای حقوقی تخصصی به شرکت‌ها و کسب و کارهای ایران است. این مجموعه‌ی حقوقی، زیرساختی حرفه‌ای را برای ارائه‌ی خدمات حقوقی منحصربه‌فرد، مقرون‌به‌صرفه و کاربردی در بسترهای مختلف به شرکت‌های کوچک و متوسط اقتصادی ارائه می‌دهد. وینداد، فاصله‌ی میان شرکت‌های کوچک و متوسط را با متخصصین حقوقی کاهش داده و با ایجاد مزیت رقابتی «هزینه‌ی معقول» فرصت بهره‌مندی از این کسبوکارها را برای همگان فراهم آورده است.
\محمدحسین امیری، مدیرعامل وینداد است که 3 سال پیش این استارتاپ را به کمک دوستان دیگرش بنا نهاده است. آن‌ها همینک سخت تلاش می‌کنند که در ایام کرونایی، کسب‌وکار خود را به شیوه‌های مختلف توسعه دهند. به بهانه‌ی انتشار کتاب الکترونیکی تازه‌شان، سری به آن‌ها زدیم و درباره‌ی بازاریابی محتوایی و تجربه‌هایشان در این عرصه گفتگو کردیم.
فرهنگ‌سازی: چالش اصلی کسب‌وکارهای استارتاپی B2B
وینداد، استارتاپی B2B است. در واقع، مشتریان وینداد خود کسب‌وکارهایی هستند که مشتریان و مصرف‌کنندگان نهایی دیگری دارند. در ایران، این دسته از کسبوکارها تعداد کمتری نسبت به برندهای B2C دارند. کمی به دور واطراف خود نگاه کنید و برندهای اینترنتی به‌نام را به یاد بیاورید. چند مورد از آن‌ها مشتریان تجاری دارند؟
محمد حسین، فرهنگ‌سازی را مساله‌ی اصلی پیش روی وینداد می‌داند و می‌گوید «چالش اصلی ما فرهنگ‌سازی است. به علت عدم دانش، دسترسی ضعیف و نداشتن اطلاعات و دانش حقوقی، کارآفرینان و مدیران کسب‌وکارهای ایرانی هنوز اهمیت مسائل حقوقی و قانونی را درک نکرده‌اند و ایجاد فرهنگ و آگاهی‌سازی در این زمینه جزو اصلی‌ترین چالش‌هایی است که ما در وینداد درگیر آن هستیم.»
اما مساله به همین‌جا ختم نمی‌شود. کرونا، مشتریان وینداد را نیز تحت تاثیر قرار داده است: «از طرفی با وجود پندمینک کرونا و شرایط اقتصادی فعلی تعداد زیادی از کسب‌وکارهای ایرانی به مشکلات مالی و اقتصادی دچار شدند و در نتیجه برای خدمات حقوقی کمتر هزینه می‌کنند و بودجه‌ی کمتری برای این کار اختصاص می‌دهند.»
وینداد و بازاریابی محتوایی
به نظر، آن‌زمان که ست گادین گفت «بازاریابی محتوایی، تنها بازاریابی باقی‌مانده است» احتمالا منظورش بیشتر به سمت کسب‌وکارهای B2B بود! با نگاهی به برندهای مطرح خارجی والبته، استارتاپ‌های موفق و فعال ایرانی نظیر وینداد، می‌توان دریافت که توجه و تمرکز بر بازاریابی محتوایی، اولویتی به مراتب بالاتر از سایر شیوه‌های بازاریابی یافته است.
مدیرعامل وینداد در پاسخ به این سوال که بازاریابی محتوایی چه نقشی در کسب‌وکارشان دارد می‌گوید: «تا کنون بالغ بر ۶۰۰ محتوای حقوقی در مجله حقوقی آنلاین وینداد، ۴ کتابچه‌ی الکترونیکی رایگان و صدها پست آموزشی در اینستاگرام تولید و منتشر کرده‌ایم که منجر به افزایش برندآگاهی و سواد حقوقی کسبوکارها و شرکت‌های تجاری ایرانی شده است.»
ویندادی‌ها به خوبی از هدف و رسالت بازاریابی محتوایی آگاهند و صرفا به دنبال رونق فروش مستقیم از این حوزه نیستند. گام‌های بازاریابی محتوایی را می‌دانند و بیشتر از آنکه به دنبال ترغیب سریع و فوری مخاطب به استفاده از خدمات‌شان باشند، به دنبال جذب و نگهداری از کاربرانی همراه و وفادارند: «نتیجه‌ی این آگاهی‌بخشی در خصوص مسائل حقوقی، جلب اعتماد بیشتر مشتریان جهت استفاده از خدمات وینداد را به همراه داشته است.»
ترویج محتوا را به اندازه‌ی تولیدی جدی می‌گیریم
کار ما به عنوان بازاریاب محتوایی محدود به تولید و توزیع محتوا نیست. در وینداد، از شیوه‌های مختلفی برای رساندن محتوا به دست مخاطب استفاده می‌شود. تبلیغات همسان، تبلیغات CPC، ادوردز و ایمیل مارکتینگ، روش‌های مختلفی‌ست که وینداد برای ترویج محتوای خود به‌کار برده است.
نیاز مخاطب، دستمایه‌ای برای تولید کتاب الکترونیکی رایگان
یکی از پرتکرارترین سوالاتی که در کار بازاریابی محتوایی رواج دارد این است: چه محتوایی تولید کنیم؟ همانقدر که این سوال زیاد پرسیده می‌شود، پاسخ به آن ساده است: همان‌چیزی که مخاطب‌تان درخواست می‌کند!
بر خلاف آن‌چه در نگاه اول به نظر می‌رسد، کم نیستند موضوعات و سوژه‌هایی که از دیدرس رقبای‌مان جا مانده‌اند وظرفیت بالایی برای تولید محتوا دارند. به گفته‌ی محمدحسین «در حوزه‌ی حقوق کسبوکارها و حقوق تجارت، منابعی که مناسب افراد غیرحقوق‌دان و کارآفرین باشد و با زبان ساده در خصوص این مسائل صحبت کند به اندازه‌ی کافی وجود ندارد، این خلا منجر به این شد که ما در این حوزه شروع به فعالیت کنیم.»
به بیان دیگر، تولید محتوای تخصصی با توجه به شرایط خاص گروه مخاطب، راه‌گشای وینداد برای تولید محتوای اثرگذار بوده است. مطالعه‌ی حوزه‌ی سخت و پیچیده‌ی حقوقی برای افرادی که در این حوزه متخصص نیستند، چندان خوشایند نیست. کافی‌ست نگاهی به کتاب‌های تخصصی این رشته بیندازید تا از میزان پیچیدگی و تنوع واژگان تخصصی مطلع شوید. وینداد، این مساله را به عنوان یک «فرصت» شناسایی و با تولید کتابچه‌های آموزشی برای مخاطب عام، از آن به بهترین شکل ممکن بهره جسته است.
هر کتاب الکترونیکی به مثابه یک کمپین
همانطور که در صحبت‌های مدیرعامل وینداد نیز آمد، تولید کتاب الکترونیکی در این مجموعه به یک رفتار مستمر بازاریابی تبدیل شده است. پس بد نیست که نگاهی به فرایند کار این مجموعه بیندازیم تا بتوانیم از تجربه‌ی آن‌ها استفاده‌ی مطلوبی داشته باشیم.
با ورود به مجله حقوقی وینداد، بخش ویژه‌ای مربوط به دانلود کتاب‌های الکترونیکی در گوشه‌ی سمت چپ به چشم می‌خورد. ممکن است با جستجوی عبارت در موتورهای جستجو به یکی از مطالب این مجله رسیده باشید. در همه‌ی صفحات وبلاگ، این بخش در دسترس شماست تا بتوانید کتاب‌های تولیدی را دریافت کنید. به نظر می‌رسد که حفظ ارتباط با کاربران برای وینداد از اهمیت بالایی برخوردار است. چرا که نیاز دریافت خدمات حقوقی، ممکن است در لحظه وجود نداشته باشد، اما در اختیار داشتن کانالی ارتباطی می‌تواند در زمان نیاز، شما را به وینداد متصل کند.
با کلیک روی هر گزینه، به صفحه فرودی اختصاصی هدایت می‌شویم که اطلاعات مختصری از کتاب را پیش روی‌مان قرار می‌دهد. برای دریافت کتاب، کافی‌ست تا نام، شماره‌ی همراه وایمیل‌مان را وارد کنیم تا در کسری از ثانیه، نسخه‌ی کامل کتابچه به دست‌مان برسد.
همانطور که عنوان شد، هرکتابچه دارای یک صفحه‌ی فرود اختصاصی‌ست. این نشاگر آن است که «توزیع محتوا» به اندازه‌ی تولید محتوا برای ویندادی‌ها حائز اهمیت و توجه است.
طراحی صفحه به گونه‌ای صورت گرفته است که پس از ورود و در اولین برخورد، با طرح جلد کتاب و عنوان جذابش روبرو می‌شویم و سپس، با بخش مربوط به ثبت اطلاعات برخورد می‌کنیم.
با مرور کتاب، به سادگی می‌تواند دریافت که «کارآمدی» برای ویندار اولویت و اهمیتی به مراتب بالاتر از تبلیغ و معرفی خود دارد. این کتابچه‌ی ۵۷ صفحه‌ای، با طراحی ساده و چشم‌نواز، اطلاعاتی جامع و کاربردی را به مخاطب اعطا می‌کند و می‌تواند به عنوان ابزاری ماندگار برای استفاده‌ی او بدل شود. کتابچه، به درستی به گونه‌ای تدوین شده است که می‌تواند تا ماه‌ها در خاطره‌ی مخاطب باقی بماند.
آیا تولید کتاب الکترونیکی مقرون‌به‌صرفه است؟
در قیاس با سایر شیوه‌ها و گونه‌های تولید محتوای متنی، تولید کتاب الکترونیکی هزینه‌ی بیشتری در بر دارد. علاوه بر هزینه‌ی تولید، شما نیازمند برنامه‌ریزی برای توزیع آن نیز هستید.
هدف غایی یک کتاب الکترونیکی آن است که توسط طیف نسبتا وسیعی از کاربران دانلود و در بازه‌ای از زمان خوانده شود. پس مشخصا، نمی‌توان انتظار بازگردان اقتصادی در کوتاه‌مدت را داشت. همانطور که محمدحسین نیز بر این مهم تاکید دارد و صرفه‌ی اقتصادی تولید این گونه‌ی محتوایی را در میان مدت، مثبت ارزیابی می‌کند.
کیفیت: معیار اصلی موفقیت بازاریابی محتوایی
آیا همه‌ی برندها می‌توانند از تولید کتاب الکترونیکی در مسیر بازاریابی محتوایی خود استفاده کنند؟ پاسخ محمدحسین خواندی‌ست: «به طور کلی نمی‌شود برای تمام کسبوکارها یک نسخه را در این موضوع تجویز کرد.به طور کلی تولید محتوای خوب و باکیفیت، باارزش است اما موضوع کسب‌وکار و مخاطبین هدف در انتخاب این استراتژی مهم است و باید تمام موارد را تست و بهترین رویکرد‌ها را انتخاب کرد.»
وقتی صحبت از کتاب به میان می‌آید، مخاطب انتظار دریافتی محتوایی ناب و به واقع کارآمد دارد. پس، لازم است که بر کیفیت متن تولیدی نظارت ویژه‌ای به کار بگیرید و تلاش کنید کیفیتی ممتاز ارائه کنید. کتاب الکترونیکی، محتوایی مانا و پایدار است و می‌تواند سال‌ها مورد توجه و استفاده کاربران قرار گیرد. پس ارزشش را دارد که در تولید، ویراستاری و طراحی آن نهایت دقت را به خرج دهید.
نویسش، دوست و همراه شماست
ما در نویسش تجربه‌ی همکاری با برندهای مختلفی را در حوزه‌ی تولید کتابچه‌های الکترونیکی داریم و ده‌ها کتاب در حوزه‌های مختلف را تولید و عرضه کرده‌ایم. همراهی با وینداد برای‌مان، فرصت جذابی به وجود آورد تا در این حوزه‌ی نو نیز به همکاری محتوایی بپردازیم. از مدیرعامل وینداد خواستیم تا نقد و نظرش را درباره‌ی این همراهی با ما و شما در میان بگذارد:
«برای تولید بخش اعظم کتاب “چگونگی یک کسب‌وکار اینترنتی راه‌اندازی کنیم” از تیم نویسندگان نویسش استفاده کردیم. البته این اولین تجربه‌ی ما از نویسش نبود و طی ۲ سال گذشته به فراخور از خدمات نویسش استفاده کرده‌ایم، از ویژگی های نویسش سرعت و دقت و آشنایی بسیار خوب با فضای تجارت و کسب‌وکار ایران است.»
از تیم وینداد بخاطر اشتراک تجربیات‌شان در حوزه‌ی بازاریابی محتوایی و تولید کتاب الکترونیکی ممنونیم. امیدواریم که مطالعه‌ی این گفتگو برای شما نیز مفید واقع شده باشد.
